Deratyzacja a przepisy prawne. Dla kogo deratyzacja jest obowiązkowa?

Ważny element utrzymania higieny i bezpieczeństwa publicznego w miastach Polski stanowi regularnie przeprowadzana deratyzacja. Przepisy prawne wskazują obowiązek wykonywania tego zabiegu na określonych podmiotach, których zadaniem jest zapobieganie rozprzestrzenianiu się szkodliwych gryzoni. Jakie są zasady i kto jest zobowiązany do przestrzegania tych przepisów?

W tym artykule przeczytasz:

1. Obowiązkowa deratyzacja w Polsce
2. Obowiązkowa deratyzacja – akcje min. 2 razy w roku
3. Przepisy prawne dotyczące deratyzacji
4. Obowiązkowa deratyzacja a sanepid
5. Podsumowanie

Obowiązkowa deratyzacja w Polsce

Deratyzacja, czyli eliminacja szkodliwych gryzoni, takich jak szczury i myszy, to działanie mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa zdrowotnego i utrzymanie czystości w środowisku miejskim. Wykonywana regularnie, pozwala uniknąć wielu problemów związanych z zanieczyszczeniem, zniszczeniem mienia oraz przenoszeniem groźnych chorób.

Obowiązek deratyzacji spoczywa przede wszystkim na właścicielach nieruchomości, zarówno osobach fizycznych, jak i podmiotach gospodarczych. Dotyczy to przede wszystkim budynków wielorodzinnych, takich jak kamienice czy bloki, a także obiektów użyteczności publicznej, takich jak restauracje, sklepy spożywcze, placówki oświatowe czy instytucje medyczne.

Obowiązkowa deratyzacja – akcje min. 2 razy w roku

Obowiązkowa deratyzacja przeprowadzana jest przynajmniej dwa razy w roku – najczęściej wiosną i jesienią. Właściciele nieruchomości muszą samodzielnie zadbać o eliminację gryzoni, a w razie kontroli przedstawić dowody na spełnienie wymogów. To na nich spoczywa też pokrycie kosztów zabiegu. Zaniedbanie obowiązku deratyzacji grozi karą grzywny.

Najlepiej jeżeli akcja obowiązkowej deratyzacji zostanie przeprowadzona przez firmę DDD. Specjaliści nie tylko dobiorą skuteczne i bezpieczne metody zwalczania szkodników, ale także zadbają o zgodność z przepisami. Firmy takie jak Grupa Stop stosują preparaty odpowiednie dla otoczenia i minimalizują ryzyko przypadkowego kontaktu ludzi czy zwierząt domowych z rodentycydami. Co więcej, zapewniają niezbędną dokumentację – protokoły i faktury – które mogą stanowić dowód spełnienia obowiązku deratyzacji w razie kontroli.

Przepisy prawne a deratyzacja

Aktami prawnymi stanowiącymi podstawę do przeprowadzenia deratyzacji są:

1. Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi: W art. 22 ust. 1 pkt 2 tej ustawy nakłada się obowiązek zwalczania gryzoni, insektów i szkodników przez właścicieli nieruchomości.
   W przepisach możemy przeczytać:

„Właściciel, posiadacz lub zarządzający nieruchomością obowiązani są utrzymywać ją w należytym stanie higieniczno-sanitarnym w celu zapobiegania zakażeniom i chorobom zakaźnym, w szczególności […]

2) zwalczać gryzonie, insekty i szkodniki,

3) usuwać padłe zwierzęta z nieruchomości […]”.

2. Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach: Ta ustawa również stanowi podstawę prawną do przeprowadzania deratyzacji. Na jej mocy właściciele nieruchomości są zobowiązani do zwalczania gryzoni. Art. 4 wskazuje:

“Rada gminy, po zasięgnięciu opinii państwowego terenowego inspektora sanitarnego, ustala, w drodze uchwały, szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku na terenie gminy, dotyczące[…]:

6) wyznaczanie obszarów podlegających obowiązkowej deratyzacji i terminów jej przeprowadzania.”

Kwestie dotyczące tego, jak powinna przebiegać deratyzacja, regulują przepisy ustanowione osobno w uchwałach miast i gmin. To tam można znaleźć instrukcje, jakimi metodami i w jakich terminach powinno się przeprowadzić zwalczanie gryzoni. Dlatego też ważne jest, aby właściciele nieruchomości śledzili lokalne przepisy i terminy przeprowadzania obowiązkowej deratyzacji, aby uniknąć konsekwencji prawnych oraz zapewnić bezpieczeństwo i higienę w swoich miejscach zamieszkania lub działalności.

Nieprzeprowadzenie deratyzacji w odpowiednim terminie może grozić karą grzywny na podstawie m.in. art. 117 § 1 ustawy z dnia 20 maja 1971 roku Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2021 r., poz. 2008 z późn. zm.):

 „Kto, mając obowiązek utrzymania czystości i porządku w obrębie nieruchomości, nie wykonuje obowiązków lub nie stosuje się do wskazań i nakazów wydanych przez właściwe organy w celu zabezpieczenia należytego stanu sanitarnego i zwalczania chorób zakaźnych, podlega karze grzywny do 1500 złotych albo karze nagany”.

Obowiązkowa deratyzacja a sanepid

Państwowa Inspekcja Sanitarna pełni kontrolę nad egzekwowaniem przepisów dotyczących deratyzacji. Sanepid posiada uprawnienia do przeprowadzania inspekcji na terenie różnorodnych obiektów, zgodnie z przepisami prawa. W trakcie tych kontroli mogą żądać od właścicieli lub zarządców obiektów przedstawienia dowodów przeprowadzonych akcji deratyzacyjnych oraz ewentualnej dokumentacji potwierdzającej skuteczność tych działań. Dzięki temu zapewniana jest skuteczna kontrola nad zagrożeniem ze strony szkodników, co z kolei przyczynia się do zachowania higieny oraz bezpieczeństwa w miejscach publicznych i prywatnych.

Podsumowanie

Akcje obowiązkowej deratyzacji są nie tylko wymogiem prawnym, ale i kwestią higieny publicznej. Ich skuteczne przeprowadzenie zapewnia bezpieczeństwo zdrowotne mieszkańców oraz chroni mienie przed zniszczeniem. Dlatego też należy traktować je poważnie i przestrzegać wszystkich przepisów dotyczących deratyzacji, aby zapewnić czyste i bezpieczne środowisko życia.